In ons leven is verandering onvermijdelijk,
is verlies onvermijdelijk.
In het aanpassingsvermogen en het
gemak waarmee we verandering ondergaan,
liggen ons geluk en onze vrijheid
Dit zijn woorden van de Boeddha en lees ze gerust nog eens, want dit is een oude wijsheid met een waarheid als een koe.
Het enige waar we zeker van kunnen zijn is dat de veranderingen in onze maatschappij en daarbuiten constant zijn en alleen maar in intensiteit en omvang lijken toe te nemen.
Als dieren zich niet voortdurend aanpassen aan de veranderingen in hun leefomgeving sterven ze uit. Onderzoekers publiceerden in 2016 drie bepalende factoren die zorgen voor echte overlevers in het dierenrijk.
Een van die factoren is polymorfisme, oftewel het hebben van verschillende kleuren. De soorten die dat hebben blijken evolutionair flink ouder dan gemiddeld.
Neem nou de zwarte en de gevlekte jaguar. Ze hebben totaal verschillende kleuren maar zijn precies dezelfde soort.
De jaguar kan hierdoor op verschillende terreinen leven en zich daardoor veel verder verspreiden. Mocht er een verandering in één van de landschappen optreden, dan vergroot het hebben van verschillende kleuren de kansen om als soort te overleven.
Meer variatie betekent beter reageren
Net als in de natuur zijn het bij mensen ook flexibiliteit en aanpassingsvermogen die het meeste bijdragen aan overleving, zegt Al Siebert.
Siebert was een van de grootste autoriteiten op het gebied van overlevingspsychologie. Hij stelt dat wanneer je tegenovergestelde kwaliteiten bezit, je je meer aan een situatie aan kunt passen dan wanneer je vaste manieren hebt om ergens op te reageren.
Iemand die in de meeste gevallen maar op één manier kan reageren heeft “in de regel weinig zelfcontrole en is voor zijn innerlijke sturing afhankelijk van zaken die buiten hemzelf liggen”.
Siebert noemt het voorbeeld van iemand die maar niet kan ophouden met praten. Op een gegeven moment grijpt de luisteraar in en beëindigt het gesprek. Hoe minder iemand bewust zijn geijkte patroon kan volgen, hoe hulpelozer hij zich voelt en er dus externe krachten aan te pas moeten komen om dit te controleren.
Met tegengestelde kwaliteiten kun je in moeilijke situaties kiezen over hoe je wilt reageren.
Dit lijkt soms misschien wat raar en ingewikkeld, het geeft je wel een groter aanpassingsvermogen en een belangrijk voordeel bij het ontwikkelen van meer veerkracht.
Voorbeelden van tegenovergestelde paren zijn:
trots en bescheiden
sterk en zacht
meewerkend en rebels
impulsief en georganiseerd
kalm en emotioneel
afhankelijk en onafhankelijk
slordig en netjes
optimistisch en pessimistisch
Enz.
Dus, maak voor het idee eens een lijstje zoals in bovenstaand voorbeeld met jouw persoonlijke eigenschappen. Kijk of je hierin tegenovergestelde paren van kunt maken (die nog steeds op jou van toepassing zijn, uiteraard!). Hoe meer paren, hoe complexer je bent en hoe beter je kunt omgaan met verschillende situaties.
Het idee is dat wanneer je een variatie in mogelijke antwoorden hebt, je makkelijker kunt reageren op verschillende, onvoorziene, chaotische of veranderende omstandigheden.
Met mentale flexibiliteit heb je een krachtig middel in handen om veranderingen, ook de pijnlijke, onwenselijke, het hoofd te bieden en te blijven staan voor wat jij belangrijk vindt.
Wil je meer weten over hoe je zelf veerkracht kunt vergroten? Neem dan contact met mij op.
