Oefening 4. Omgaan met moeilijke omstandigheden

Wil je in moeilijke tijden op een zinvolle manier het ‘heft in handen’ nemen, dan is het fijn als je weet wanneer je tijd en energie kunt steken in dingen die je zelf kunt beïnvloeden.

Een crisis of verandering die een grote impact op ons leven heeft kan ons een machteloos gevoel geven. En vaak willen we nare omstandigheden kunnen controleren en beheersen. Alleen al het nadenken daarover kost veel energie en levert stress en onrust op.

Want wat binnen jouw mogelijkheden ligt om iets te veranderen, kent grenzen. Zo kunnen we niet beïnvloeden dat we bepaalde gedachten niet krijgen en we kunnen ook niet actief en op commando in slaap vallen. In dit soort situaties is de enige manier om persoonlijke controle uit te oefenen… overgave!

Dus, in plaats van iets willen beheersen dat zich niet laat beheersen, houdt overgave in dat je je realiseert dat je nu niets kunt doen om een bepaalde situatie te veranderen.

Overgave betekent hierbij niet: geen hoop hebben of opgeven!

In deze oefening gaan we hiermee aan de slag.

Noem iets wat je zou willen veranderen. Zorg ervoor dat je een gewenste uitkomst formuleert: iets wat je wél wilt in plaats van iets dat je niet wilt.

Bijvoorbeeld: ‘ik wil me meer relaxed voelen’ en dus niet ‘ik wil me minder gestrest voelen’.

Vul dit voor jezelf in.

Ik wil: _____________________________________________________________

Noem een zoveel mogelijk dingen en acties waar je invloed over hebt en die je kunnen helpen je gewenste verandering van stap 1 te realiseren.

Het gaat om acties die je zelf kunt doen en waarbij je niet afhankelijk bent van andere mensen of situaties.

Zet deze acties in de onderstaande cirkel. Zoals bij het voorbeeld in stap 1. Zoals de tijd voor mezelf anders besteden, activiteiten voor 1 persoon zoeken die me ontspannen, meer ‘nee’ proberen te zeggen, enz.

cirkel 1

Ga voor jezelf na over welke zaken je geen controle hebt en die in relatie staan tot je gewenste verandering.
Zet ze in onderstaande cirkel. Zoals bij het voorbeeld in stap1: kans op besmetting, kinderen thuisonderwijs moeten geven, sportschool dicht, enzovoorts

cirkel 2

Kijk nog eens naar je cirkel met zaken waar je wel invloed over hebt (cirkel 1).

• Kun je voorbeelden noemen waarbij je actief met een van deze dingen bent bezig geweest?
• Hoe ben je om gegaan met dingen waar je wel persoonlijk invloed op had?
• Waren er acties die je hielpen? Welke?
• Waren er acties die niet hielpen? Welke?
• Voel je je voldoende in staat om iets te doen met de dingen waar je wel invloed op hebt? Waarom wel/niet?
• Zo niet, wat staat dergelijke acties in de weg?

Noteer hierbij zoveel mogelijk antwoorden:

__________________________________________________________________

__________________________________________________________________

__________________________________________________________________

Hier gaan we kijken in hoeverre je jezelf kunt overgeven aan zaken die buiten je persoonlijke invloedssfeer liggen.
Overgave betekent in dit geval het laten gaan van onsuccesvolle pogingen om iets te willen beheersen wat niet te beheersen valt.

Overgave is niet hetzelfde als een willoos slachtoffer zijn. Het gaat om accepteren dat je niets kunt doen om de gegeven situatie te veranderen.

Bekijk je overzicht met dingen waarover je geen invloed hebt (cirkel 2).

• Probeer je voor de geest te halen wanneer je alsnog probeerde controle te krijgen over een van deze zaken. Noem voorbeelden.
• Kun je een moment noemen waar je wél in staat was om los te laten en je over te geven aan de situatie? Noem voorbeelden.
• Hoe heb het oncontroleerbare los gelaten? Wat heb je gedacht? Wat heb je gedaan?
• Als het niet lukt om (meer) los te laten, wat zou er kunnen zijn dat je tegenhoudt?
• Welke acties zou je kunnen ondernemen om dingen buiten je persoonlijke invloedssfeer meer los te kunnen laten?

Noteer hierbij zoveel mogelijk antwoorden:

__________________________________________________________________

__________________________________________________________________

__________________________________________________________________